Dlaczego warto zapuścić wąsy i zwrócić uwagę na profilaktykę

Listopad w ostatnich latach zyskał nowe, wyjątkowe znaczenie jako miesiąc poświęcony zdrowiu mężczyzn. Wszystko za sprawą akcji Movember, która polega na zapuszczaniu wąsów przez mężczyzn na całym świecie, aby zwrócić uwagę na kwestie profilaktyki zdrowotnej, szczególnie w zakresie nowotworów prostaty i jąder. Ta inicjatywa nie tylko mobilizuje do symbolicznego gestu, ale przede wszystkim uświadamia, jak ważne są regularne badania i profilaktyka, które mogą uratować życie.

Movember powstał w 2003 roku w Australii jako inicjatywa grupy przyjaciół, którzy postanowili przywrócić modę na wąsy i jednocześnie zwrócić uwagę na zdrowotne wyzwania, przed którymi stoją mężczyźni. Nazwa akcji to połączenie angielskiego słowa „moustache” (wąsy) i „November” (listopad). Z biegiem lat ruch zyskał charakter międzynarodowy, a mężczyźni z całego świata zaczęli brać udział w akcji, zapuszczając wąsy na znak solidarności z osobami walczącymi z nowotworami układu moczowo-płciowego.

Poprzez kampanie kierowany jest apel do mężczyzn o dbanie o zdrowie i przełamywanie tabu wokół badań profilaktycznych, które mogą znacząco wpłynąć na długość i jakość życia.

Dlaczego potrzebna jest profilaktyka?

Statystyki dotyczące zdrowia mężczyzn są niepokojące. W Polsce nowotwory układu moczowo-płciowego stanowią aż 1/4 wszystkich nowotworów u mężczyzn. Jednocześnie, mimo rosnącej liczby zachorowań, jedynie 1/3 mężczyzn powyżej 35. roku życia przeszła kiedykolwiek badanie urologiczne, a po 55. roku życia nadal ponad 60% mężczyzn nigdy nie było u urologa. Taki stan rzeczy wynika z wielu czynników: stereotypów, strachu przed diagnozą, a także z poczucia skrępowania podczas badań urologicznych.

Statystyczny mężczyzna często odwiedza lekarza dopiero, gdy pojawiają się poważne objawy bólowe lub dyskomfort. Niestety, w przypadku nowotworów, wczesne stadia choroby często przebiegają bezobjawowo, co sprawia, że regularne badania profilaktyczne są niezbędne. Według raportów Narodowego Instytutu Onkologii, w 2020 roku ponad 72 tysiące mężczyzn w Polsce zachorowało na nowotwory złośliwe, z czego rak prostaty stanowi około 20% wszystkich przypadków.

Istnieje wiele przyczyn, dla których mężczyźni unikają regularnych wizyt u lekarzy. Wynika to z kilku kluczowych barier:

1. Strach przed diagnozą – około 36% mężczyzn unika wizyt u specjalistów w obawie przed wykryciem poważnej choroby.
2. Poczucie wstydu – badania urologiczne są często postrzegane jako krępujące, co skutkuje unikanie wizyt u urologa przez 33% mężczyzn.
3. Brak czasu – wielu mężczyzn tłumaczy się brakiem czasu, intensywnymi obowiązkami zawodowymi lub przekonaniem, że badania nie są im potrzebne.

Styl życia ma znaczący wpływ na zdrowie i ryzyko rozwoju wielu schorzeń, w tym nowotworów. Blisko 70% mężczyzn w Polsce zmaga się z nadwagą, a jedna piąta z otyłością. Nadmierne kilogramy zwiększają ryzyko wystąpienia cukrzycy, nadciśnienia tętniczego oraz chorób układu sercowo-naczyniowego. Dodatkowo, według danych Eurobarometru z 2021 roku, aż 32% dorosłych mężczyzn w Polsce pali papierosy, a aż 66% mężczyzn jest nieaktywnych fizycznie, co także przyczynia się do rozwoju chorób przewlekłych.

To alarmująca sytuacja, zważywszy na fakt, że przynajmniej 1/3 nowotworów można uniknąć, zmieniając styl życia oraz regularnie się badając. Movember ma na celu także podniesienie świadomości o znaczeniu zdrowego trybu życia, który stanowi pierwszy krok do lepszego zdrowia i dłuższego życia.

Movember to również akcja edukacyjna, która przełamuje stereotypy i podnosi świadomość zdrowotną. Kampanie zdrowotne są kluczowe dla zwiększenia liczby mężczyzn uczestniczących w badaniach profilaktycznych. Świadomość zdrowotna rozwijana od najmłodszych lat i wspierana przez rzetelne informacje może przynieść wymierne korzyści zdrowotne.

Jakie badania powinni wykonywać mężczyźni?

Regularne badania profilaktyczne to klucz do zdrowia. Oto lista badań, które warto wykonywać regularnie:

1. Badania urologiczne – po 40. roku życia raz w roku warto badać prostatę.
2. USG jamy brzusznej – po 60. roku życia raz w roku warto wykonać badanie nerek i pęcherza moczowego.
3. Samobadanie jąder – regularne samobadanie pozwala wcześnie wykryć zmiany, które mogą świadczyć o nowotworze.
4. Podstawowe badania laboratoryjne – corocznie warto wykonywać morfologię, badanie ogólne moczu oraz lipidogram, aby kontrolować stan zdrowia.
5. Badania sercowo-naczyniowe – pomiary ciśnienia tętniczego, poziomu glukozy we krwi oraz cholesterolu powinny być wykonywane przynajmniej raz w roku.

W ramach programu pilotażowego "Profilaktyka 40 plus", realizowanego w naszym Szpitalu Specjalistycznym w Kościerzynie, mężczyźni powyżej 40. roku życia mają możliwość bezpłatnego wykonania badań profilaktycznych, które obejmują m.in. kluczowe parametry zdrowotne, w tym badania urologiczne. Program ten jest doskonałą okazją, by skorzystać z bezpłatnej profilaktyki zdrowotnej, szczególnie istotnej w zapobieganiu nowotworom układu moczowo-płciowego.

Aby zakwalifikować się do programu, wystarczy odpowiedzieć na krótką ankietę zdrowotną, dostępną za pośrednictwem infolinii pod numerem 22 735 39 53 lub poprzez Internetowe Konto Pacjenta lub w Przychodni lekarza rodzinnego w Szpitalu Specjalistycznym w Kościerzynie. Po otrzymaniu e-skierowania, pacjent może umówić się na wizytę, kontaktując się bezpośrednio ze szpitalem pod numerem 58 686 03 00.

Weź sprawy w swoje ręce - samobadanie jąder krok po kroku

Nowotwór jąder to choroba, która najczęściej dotyka młodych mężczyzn, zwłaszcza w wieku od 20 do 40 lat. Dlatego tak ważne jest wprowadzenie samobadania jąder jako stałego elementu profilaktyki zdrowotnej już od okresu dojrzewania. Nie zajmuje wiele czasu, a może uratować życie. Regularne samobadanie raz w miesiącu pozwala na szybkie wykrycie nawet drobnych zmian, co może znacząco zwiększyć szanse na skuteczne leczenie. 

Jak prawidłowo przeprowadzić samobadanie jąder?

1. Czas i miejsce: Najlepiej wykonywać badanie podczas ciepłej kąpieli lub prysznica, gdy skóra moszny jest rozluźniona, co ułatwia badanie.
2. Poznaj swoją anatomię: Zrozumienie naturalnej budowy jąder jest kluczowe. Jedno jądro może być nieco większe od drugiego, co jest zupełnie normalne. W górnej części jądra można również wyczuć najądrze – niewielkie zgrubienie przypominające mały guzek.
3. Sprawdź zewnętrzne zmiany: Obserwuj, czy nie pojawiły się niepokojące zgrubienia, wypukłości lub zmiany koloru skóry. Każda nagła zmiana w wyglądzie jąder może wymagać konsultacji z lekarzem.
4. Dotyk i konsystencja: Delikatnie przesuwaj jądra między palcami, aby ocenić ich kształt i konsystencję. W trakcie badania nie powinieneś odczuwać bólu. Wszelkie zmiany w konsystencji, wielkości lub kształcie mogą być sygnałem alarmowym.
5. Regularność jest kluczowa: Pamiętaj, by wykonywać samobadanie co miesiąc, aby móc zauważyć wszelkie nowe zmiany. Dzięki temu szybko wychwycisz wszelkie nieprawidłowości, co pozwala na podjęcie natychmiastowych kroków, jeśli zajdzie taka potrzeba.

Warto wdrożyć również kilka prostych zasad, które mogą znacząco wpłynąć na nasze zdrowie:

• Zbilansowana dieta – korzystaj z planów żywieniowych oferowanych przez specjalistów.
• Aktywność fizyczna – regularne ćwiczenia pomagają utrzymać prawidłową wagę i poprawiają kondycję fizyczną.
• Unikanie używek – ograniczenie alkoholu i rzucenie palenia to inwestycja w długie i zdrowe życie.

Movember – dlaczego warto się włączyć?

Movember to nie tylko okazja do zapuszczenia wąsów, ale przede wszystkim do refleksji nad zdrowiem i koniecznością badań profilaktycznych. Ta akcja zwraca uwagę na fakt, że zdrowie mężczyzn często bywa zaniedbywane i stygmatyzowane. Dzięki Movember możemy przełamać stereotypy, zachęcić do rozmów o zdrowiu i przypomnieć, że profilaktyka może uratować życie. Warto podjąć pierwszy krok: zapuścić wąsy, wykonać badania i zacząć traktować zdrowie jako priorytet.