Rozmowa z pielęgniarzem specjalistą Jarosławem Osypiukiem Koordynatorem Zespołów Ratownictwa Medycznego w Szpitalu Specjalistycznym w Kościerzynie sp. z o.o.

Dzień dobry, Panie Jarosławie. Dziękuję za przyjęcie zaproszenia do rozmowy. Tegoroczne lato rozpieszcza nas gorącymi dniami, nawet do 30 stopni. Jak powinniśmy się przygotować na takie warunki?

Jarosław Osypiuk: Dzień dobry. Przede wszystkim musimy pamiętać o odpowiednim nawodnieniu organizmu. Zalecam picie zwiększonej ilości wody mineralnej, najlepiej powyżej 2 litrów na dobę. To podstawowy sposób na utrzymanie właściwej równowagi elektrolitowej w naszym ciele. Woda mineralna nie tylko gasi pragnienie, ale również uzupełnia ważne minerały takie jak sód, potas, magnez i wapń, które tracimy podczas pocenia się. Niedobór tych elektrolitów może prowadzić do osłabienia mięśni, skurczy, a w skrajnych przypadkach do zaburzeń rytmu serca i omdleń.

Co jeszcze powinniśmy zrobić, aby bezpiecznie przetrwać upały?

Jarosław Osypiuk: Lato bardzo nas zachęca do aktywności na wolnym i świeżym powietrzu, jednak zdecydowanie w te gorętsze dni powinniśmy unikać stałej ekspozycji na słońcu i ograniczyć wysiłkowe aktywności fizyczne. Jeśli musimy przebywać na zewnątrz, nośmy jasne ubrania, które odbijają promienie słoneczne oraz ochronimy głowę czapką lub kapeluszem. Bardzo ważne jest, abyśmy regularnie odpoczywali w cieniu, szczególnie jeśli pracujemy lub spędzamy czas na dworze. Promieniowanie UV może prowadzić do niebezpiecznych oparzeń słonecznych oraz zwiększa ryzyko m.in. udaru słonecznego, który jest stanem zagrożenia życia i wymaga natychmiastowej pomocy medycznej.

Jakie inne kroki możemy podjąć, aby chronić nasze zdrowie?

Jarosław Osypiuk: Stosujmy wentylację w pomieszczeniach, szczególnie tych narażonych na nasłonecznienie. Ograniczmy spożywanie alkoholu oraz kawy, ponieważ te napoje mogą prowadzić do odwodnienia. Alkohol działa moczopędnie, co może zwiększyć ryzyko odwodnienia, a kofeina przyspiesza metabolizm, co dodatkowo obciąża organizm w upalne dni. Warto także zmienić dietę na lekkostrawną, bogatą w owoce i warzywa, które są źródłem witamin, minerałów i dodatkowej wody, co pomaga w utrzymaniu odpowiedniego nawodnienia i dostarcza niezbędnych składników odżywczych. Ponadto, używajmy kremów z filtrami ochronnymi oraz dbajmy o nasze oczy i zakładajmy okulary przeciwsłoneczne z filtrem.

Wspomniał Pan również o ograniczeniu wysiłku fizycznego.

Jarosław Osypiuk: Tak, dokładnie. W upalne dni powinniśmy unikać intensywnego wysiłku fizycznego. Jeśli już musimy ćwiczyć, róbmy to wczesnym rankiem lub późnym wieczorem, kiedy temperatura jest niższa.

Jakie są Pana rady odnośnie dbania o seniorów i małe dzieci w czasie upałów?

Jarosław Osypiuk: W upały szczególnie musimy dbać o osoby starsze oraz małe dzieci ponieważ są one bardziej narażone na skutki wysokich temperatur. Osoby starsze często mają zmniejszone uczucie pragnienia i mogą nie zdawać sobie sprawy z ryzyka odwodnienia, a ich organizmy mniej efektywnie regulują temperaturę. To może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych, takich jak odwodnienie, przegrzanie czy udar cieplny. Warto częściej kontrolować ich samopoczucie, chociażby przez kontakt telefoniczny. Jeśli zauważymy, że ktoś źle się czuje, nie bójmy się zwrócić na to uwagi. U dzieci mechanizmy termoregulacyjne są jeszcze niewystarczająco rozwinięte, co sprawia, że są one bardziej podatne na szybkie przegrzanie i odwodnienie. Warto także pamiętać o naszych czworonożnych przyjaciołach i zadbać o ich potrzeby. Zwierzęta również mogą cierpieć z powodu upałów, dlatego należy zapewnić im dostęp do świeżej wody i schronienia przed słońcem. Przegrzanie u zwierząt może prowadzić do hipertermii, która jest stanem zagrażającym ich życiu.

Co powinniśmy zrobić, jeśli zauważymy kogoś, kto źle znosi upał?

Jarosław Osypiuk: Jeśli zauważymy niepokojące objawy u siebie lub innych, takie jak zawroty głowy, osłabienie, nudności czy przyspieszone bicie serca, powinniśmy natychmiast zareagować. Najlepiej przenieść taką osobę do chłodnego, zacienionego miejsca, podać wodę do picia i skontaktować się z numerami alarmowymi, jeśli objawy się nasilają. Jeśli objawy są poważne, takie jak utrata przytomności, silne bóle głowy, wymioty, dezorientacja lub brak pocenia się mimo wysokiej temperatury, nie wolno się zastanawiać i należy natychmiast zadzwonić na numer alarmowy 112 lub 999. Opisując sytuację dyspozytorowi, należy podać dokładną lokalizację oraz opisać objawy i stan osoby poszkodowanej oraz odpowiadać na wszystkie zadawane pytania. Nigdy nie powinniśmy rozłączać się jako pierwsi podczas telefonicznego wyzywania pomocy i zbierania wywiadu przez dyspozytora medycznego Do czasu przyjazdu wykwalifikowanej pomocy medycznej warto monitorować stan poszkodowanego, podtrzymywać jego świadomość, schładzać ciało mokrymi kompresami oraz, jeśli jest to możliwe, zapewnić dostęp do świeżego powietrza. Jeśli osoba poszkodowana jest nieprzytomna lub występują u niej zaburzenia świadomości to wtedy nie podajemy jej żadnych płynów i pokarmów doustnie.

Pamiętajmy, że szybka i właściwa reakcja może uratować życie.

Dziękujemy za te cenne rady. Czy chciałby Pan coś jeszcze dodać na koniec?

Jarosław Osypiuk: Dziękuję za rozmowę. Pamiętajmy, że upały mogą być bardzo niebezpieczne, ale odpowiednie przygotowanie i ostrożność mogą pomóc nam bezpiecznie przetrwać ten czas. Dbajmy o siebie i swoich bliskich.

Dziękujemy za rozmowę, Panie Jarosławie.