Wywiad z Dr Karolem Sasimem, lekarzem kierujący Oddziałem Urologii i Urologii Onkologicznej Szpitala Specjalistycznego w Kościerzynie sp. z o.o., który mówi o nowoczesnych metodach diagnozy, leczenia i profilaktyki raka pęcherza moczowego.
Dr Sasim, z blisko dwudziestoletnim doświadczeniem, dzieli się swoimi spostrzeżeniami na temat przełomowych terapii oraz znaczenia wczesnego wykrywania choroby.
Rak pęcherza moczowego jest jednym z najtrudniejszych do leczenia nowotworów. W naszym wywiadzie z dr. Sasinem dowiemy się, jak ważne jest wczesne wykrycie tej choroby oraz jakie innowacyjne metody leczenia, w tym immunoterapia, mogą znacząco poprawić rokowania pacjentów. Porozmawiamy także o znaczeniu profilaktyki oraz o tym, jakie kroki mogą podjąć pacjenci, aby zmniejszyć ryzyko zachorowania.
Zapraszamy do lektury wywiadu, który przybliży Państwu najnowsze osiągnięcia w dziedzinie urologii onkologicznej i pokaże, jak pionierskie terapie dostępne na pomorzu mogą zmieniać życie pacjentów.
Rak pęcherza jest szczególnie niebezpieczny i ma agresywny charakter. Jakie są objawy skłaniające pacjentów do poszukiwania diagnozy w kierunku raka pęcherza?
Dr Karol Sasim: Główne objawy, które powinny skłonić pacjentów do wizyty u lekarza, to krwiomocz, czyli obecność krwi w moczu. Co ważne, temu krwiomoczowi często nie towarzyszą inne objawy, takie jak ból, pieczenie czy częstomocz. Szczególnie alarmujący jest krwiomocz u osób palących papierosy. W takich przypadkach pacjent powinien niezwłocznie udać się do lekarza rodzinnego, który przeprowadzi podstawowe badania, takie jak badanie ogólne moczu i USG, oraz skieruje pacjenta do poradni urologicznej.
Może dla niektórych naszych czytelników być zaskoczeniem, że układ oddechowy jest powiązany z układem moczowym w kontekście ryzyka raka pęcherza. Skąd bierze się ten związek?
Dr Karol Sasim: Dym tytoniowy zawiera mnóstwo substancji rakotwórczych, które wchłaniają się przez płuca do krwiobiegu i krążą po organizmie. Nerki filtrują te toksyczne substancje z krwi i wydzielają je do moczu. Mocz jest gromadzony w pęcherzu przez pewien czas, zanim zostanie wydalony z organizmu. W czasie, kiedy mocz jest przechowywany w pęcherzu, te rakotwórcze substancje oddziałują na błonę dróg moczowych, co może prowadzić do powstawania nowotworu.
Czy palenie tytoniu jest jedyną przyczyną nowotworów pęcherza?
Dr Karol Sasim: W zdecydowanej większości przypadków rak pęcherza występuje u palaczy. Istnieją również inne czynniki ryzyka, takie jak obciążenia zawodowe – praca w przemyśle farbiarskim, garbarskim, czy w produkcji gumy i olejów. Jednakże, procentowo ta grupa pacjentów jest znacznie mniejsza w porównaniu do palaczy.
Jakie kroki zaleca Pan doktor w ramach profilaktyki raka pęcherza?
Dr Karol Sasim: Najważniejszym zaleceniem jest rzucenie palenia papierosów. To najskuteczniejszy sposób na zmniejszenie ryzyka zachorowania na raka pęcherza.
Czy może Pan doktor wyjaśnić, jak przebiega diagnostyka raka pęcherza?
Dr Karol Sasim: Diagnostyka raka pęcherza zaczyna się od cystoskopii. To badanie pozwala na bezpośrednie zajrzenie do pęcherza i zobaczenie guza. Po potwierdzeniu obecności guza, pacjent przechodzi tomografię komputerową, a następnie poddawany jest pierwszemu zabiegowi, który ma na celu pobranie wycinka guza lub jego całkowite usunięcie.
Jakie są kolejne kroki po wykryciu guza?
Dr Karol Sasim: Na tym etapie chorobę dzielimy na dwie grupy: raki nienaciekające, które stanowią 80% przypadków, i raki naciekające, stanowiące 20%. W przypadku raków nienaciekających, po usunięciu guza, pacjent jest poddawany regularnym kontrolom endoskopowym. Jeśli guz nawraca, ponownie go usuwamy. W przypadkach częstych nawrotów, stosujemy dodatkowe leczenie w postaci wlewek z chemioterapii lub immunoterapii do pęcherza.
A co w przypadku raków naciekających?
Dr Karol Sasim: Raki naciekające wymagają bardziej agresywnego leczenia. Najpierw stosujemy chemioterapię ogólnoustrojową, aby przygotować pacjenta do operacji usunięcia pęcherza moczowego. Operacja może obejmować wyłonienie stomii, czyli woreczka na brzuchu, do którego odpływa mocz. Alternatywnie, jeśli guz jest daleko od cewki, możemy przeprowadzić operację odtworzenia pęcherza z jelita. W takim przypadku pacjent nie ma woreczka, ale musi regularnie opróżniać nowo utworzony pęcherz.
Co się dzieje, gdy pacjent nie chce lub nie kwalifikuje się do operacji usunięcia pęcherza?
Dr Karol Sasim: W przypadku guzów nienaciekających, rzadko zdarza się, że pacjent odmawia zabiegu. Natomiast przy rakach naciekających, niektórzy pacjenci nie chcą usunięcia pęcherza. W takich sytuacjach oferujemy alternatywne metody leczenia, takie jak chemioterapia i radioterapia. Jednak te metody mają większe ryzyko powikłań i mniejszą skuteczność. Główne obawy pacjentów to kwestia noszenia woreczka, co może wpływać na ich komfort życia i aktywność zawodową. Oprócz tego, przeciwwskazaniami do operacji mogą być także poważne problemy zdrowotne, takie jak zawał serca czy udar.
Jakie są najczęstsze obawy pacjentów związane z usunięciem pęcherza?
Dr Karol Sasim: Pacjenci często obawiają się, że noszenie woreczka będzie dla nich uciążliwe, zwłaszcza w pracy lub podczas podróży. Martwią się o to, jak będą postrzegani przez innych. Mamy wielu pacjentów, którzy wrócili do pełnej aktywności zawodowej po operacji. Są wśród nich kierowcy, lekarze, rolnicy – wszyscy oni przeszli przez operację usunięcia pęcherza i prowadzą normalne, aktywne życie.
Jakie są perspektywy pacjentów ze zdiagnozowanym rakiem pęcherza w kontekście prowadzonych w Szpitalu Specjalistycznym w Kościerzynie procedurach leczenia celowanego, w tym immunoterapii.
Dr Karol Sasim: Sprawa jest prosta w przypadku raków nienaciekających pęcherza moczowego. Gdy usuniemy je przez cewkę moczową, pacjent jest zazwyczaj wyleczony i nie potrzebuje dodatkowego leczenia systemowego, takiego jak chemioterapia czy immunoterapia, poza wspomnianymi wcześniej wlewkami dopęcherzowymi. Inaczej jest w przypadku raków naciekających. Takiego pacjenta najpierw poddajemy chemioterapii, a następnie, w zależności od wyniku, kwalifikujemy go do dalszego leczenia.
Jakie są kolejne kroki po chemioterapii?
Dr Karol Sasim: Po chemioterapii i usunięciu pęcherza moczowego pacjent może być sklasyfikowany jako wyleczony lub jako pacjent z rozsiewem choroby. Pacjent z dodatnimi węzłami chłonnymi po cystektomii i chemioterapii przedoperacyjnej jest w grupie wysokiego ryzyka. W takich przypadkach możemy zastosować immunoterapię.
W obecnych czasach bardzo często słyszymy terapia celowana i immunoterapia. Na czym właściwie polega immunoterapia i jakie leki są stosowane?
Dr Karol Sasim: Immunoterapia to nowoczesne leczenie, które mobilizuje nasz układ odpornościowy do walki z nowotworem. W Szpitalu Specjalistycznym w Kościerzynie podajemy lek Nivolumab, który jest dostępny w ramach programów lekowych od listopada zeszłego roku. To jedno z najnowocześniejszych leczeń na świecie i jesteśmy pierwszym ośrodkiem urologicznym w Polsce, który go stosuje. Mamy także lek Avelumab, który jest używany u pacjentów paliatywnych, czyli tych, u których chemioterapia stabilizuje guz, ale go nie eliminuje całkowicie.
Jak dokładnie działa immunoterapia?
Dr Karol Sasim: Immunoterapia działa na zasadzie uwrażliwiania układu odpornościowego na nowotwór, podobnie jak nasz organizm walczy z infekcjami bakteryjnymi. Podajemy substancje, które pobudzają układ odpornościowy do atakowania komórek nowotworowych. Nivolumab jest stosowany u pacjentów wysokiego ryzyka po cystektomii, podczas gdy Avelumab jest przeznaczony dla pacjentów paliatywnych, aby przedłużyć ich życie i poprawić jego jakość.
Jak wygląda kwalifikacja pacjentów do immunoterapii?
Dr Karol Sasim: Kwalifikacja pacjentów do immunoterapii jest złożonym procesem. Wszystkie wyniki histopatologiczne trafiają do naszego sekretariatu i są analizowane. My decydujemy, który pacjent potencjalnie nadaje się do tego leczenia. To nie jest duża grupa pacjentów – mówimy tu o kilkunastu, może kilkudziesięciu pacjentach rocznie. Kontaktujemy się z pacjentami, informujemy ich o możliwości leczenia i oferujemy uczestnictwo w programie.
Jakie są wyniki leczenia immunoterapią?
Dr Karol Sasim: Wyniki są bardzo obiecujące. W przypadku Nivolumabu, okres do nawrotu choroby wydłuża się ponad sześciokrotnie. To oznacza, że jeśli bez leczenia nawroty pojawiłyby się po roku, z Nivolumabem mogą one wystąpić dopiero po sześciu latach. Avelumab, stosowany u pacjentów paliatywnych, potrafi wydłużyć życie o kilkadziesiąt miesięcy w dobrym komforcie.
Czy są możliwe skutki uboczne immunoterapii?
Dr Karol Sasim: Immunoterapia, jak każde leczenie systemowe, ma swoje skutki uboczne. Mogą wystąpić immunologiczne zapalenia płuc, zaburzenia pracy przewodu pokarmowego, takie jak zapalenia jelit, a także zaburzenia hormonalne, na przykład niedoczynność tarczycy. Mimo to, korzyści z immunoterapii przewyższają te ryzyka, zwłaszcza w przypadku pacjentów z zaawansowanym rakiem pęcherza.
Czy immunoterapia jest przyszłością leczenia nowotworów?
Dr Karol Sasim: Zdecydowanie tak. Nowoczesna medycyna skupia się na rozwijaniu immunoterapii i leczenia celowanego. Naszym celem jest dobieranie formy leczenia nie tylko do choroby, ale do konkretnego pacjenta, uwzględniając jego czynniki genetyczne i środowiskowe. Przyszłość onkologii idzie w kierunku spersonalizowanego leczenia i immunoterapia jest kluczową częścią tej przyszłości.
Jaką rolę w przyszłości leczenia nowotworów odgrywa Szpital Specjalistyczny w Kościerzynie sp. z o.o.?
Dr Karol Sasim: Naszym celem jest pomoc jak największej liczbie pacjentów poprzez oferowanie najnowocześniejszych metod leczenia. Immunoterapia jest skuteczna i powinna być stosowana tam, gdzie to możliwe. Dzięki naszym programom lekowym i doświadczeniu, jesteśmy w stanie znacząco wydłużyć życie pacjentów i poprawić jego jakość.
Dziękuję za rozmowę, Panie Doktorze. Na zakończenie, czy mógłby Pan doktor podzielić się kilkoma słowami zachęty do profilaktyki? Jak ważne jest wczesne wykrycie raka pęcherza?
Dr Karol Sasim: Oczywiście. Profilaktyka jest kluczowa w walce z rakiem pęcherza moczowego. Wczesne wykrycie choroby daje największe szanse na powrót do zdrowia. Im wcześniej zdiagnozujemy nowotwór, tym większa jest szansa, że będzie on w stadium nienaciekającym, które możemy skutecznie usunąć i wyleczyć bez potrzeby dodatkowych terapii systemowych. Regularne badania, zwłaszcza dla osób z grup ryzyka, takich jak palacze czy osoby z historią raka pęcherza w rodzinie, są niezwykle ważne.
Chciałbym zaapelować do wszystkich, aby nie zaniedbywali swojego zdrowia i regularnie przeprowadzali badania kontrolne. Wczesne wykrycie nowotworu to klucz do skutecznego leczenia i długiego, zdrowego życia. Rak pęcherza moczowego to choroba, którą możemy pokonać, ale musimy działać szybko i zdecydowanie. Dbajmy o siebie i swoich bliskich. Dziękuję.
Dziękujemy za te ważne słowa, Panie Doktorze.
Lekarz Karol Sasim urodził się w Toruniu . Jest absolwentem Wydziału Lekarskiego Akademii Medycznej w Gdańsku. Od blisko 20 lat związany ze Szpitalem Specjalistycznym w Kościerzynie sp. z o.o. W 2013 roku uzyskał specjalizację z zakresu urologii w Szpitalu Specjalistycznym w Kościerzynie pod okiem dr. hab. n. med. Krzysztofa Szkarłata. Od 2017 roku pełni funkcję lekarza kierującego Oddziałem Urologii i Urologii Onkologicznej w tej placówce.
Główne obszary zainteresowań dr. Sasima w urologii to: urologia onkologiczna, kamica układu moczowego, rozrost prostaty, rak pęcherza moczowego, rak prostaty, biopsja prostaty oraz wysokospecjalistyczne techniki zabiegowe. Ma duże doświadczenie w leczeniu onkologicznym i rekonstrukcyjnym drug moczowych. Jest autorem i współautorem wielu wystąpień na krajowych i zagranicznych kongresach urologicznych. Odbywał szkolenia zagraniczne i staże m.in. Belgia i Anglia.
Od 2010 roku dr Sasim aktywnie pełni funkcję sekretarza Fundacji Rozwoju Kościerskiej Urologii, która inicjuje i wspiera nowatorskie rozwiązania w medycynie, przyczyniając się do rozwoju Oddziału Urologii i Urologii Onkologicznej Szpitala Specjalistycznego w Kościerzynie sp. z o.o.
Biegle posługuje się językiem angielskim. Prywatnie, dr Sasim jest miłośnikiem robotyki, nowoczesnych technologii i aktywności sportowych. Jest szczęśliwym mężem i ojcem.
