W związku ze Światowym Dniem Walki z Rakiem zwracamy Państwa uwagę na to, jak ważna jest profilaktyka i na co zrobić, aby zmniejszyć ryzyko zachorowania na nowotwór.

Zbyt późne wykrycie choroby jest głównym powodem dużej liczby chorych umierających na raka . Przy wczesnym wykryciu zmian nowotworowych dajemy sobie szanse na wyleczenie. Dlatego tak ważne są badania profilaktyczne. Skuteczna terapia zależy od tego jak wcześnie uda się wykryć nowotwór rozpocząć leczenie.

Czynniki ryzyka

Szacuje się, że nawet 90% nowotworów jest spowodowanych czynnikami zewnętrznymi. Według danych Światowej Organizacji Zdrowia przestrzegając reguł zdrowego stylu życia można uniknąć nawet 50% przypadków wszystkich nowotworów. „Europejski Kodeks Walki z Rakiem” został opracowany na podstawie wieloletnim badań naukowych zawierając zalecenia mające na celu zmniejszenie ryzyka zachorowalności.

Polska wersja jest dostępna pod nazwą „12 sposobów na zdrowie”. Zawiera następujące porady, pomocne w prowadzeniu zdrowego stylu życia i obniżeniu ryzyka zachorowania na raka:

1. Nie pal, nie używaj tytoniu w żadnej postaci.  7 tysięcy substancji chemicznych wpuszczanych do organizmu przy każdym papierosie, ponad 70 z nich jest silnie rakotwórczych. Warto?
2. Stwórz w domu środowisko wolne od dymu tytoniowego.  2 000 osób, które same nigdy nie paliły umiera z powodu wymuszonego biernego palenia.
3. Utrzymuj prawidłową masę ciała. Kolejnym najważniejszy czynnik ryzyka wystąpienia nowotworów jest nadwaga i otyłość
4. Bądź aktywny fizycznie w codziennym życiu. Ogranicz czas spędzany na siedząco. W ten sposób możemy uchronić się m.in. przed rakiem jelita grubego, piersi i błony śluzowej macicy.
5. Jedz zdrowo. Przestrzegaj zaleceń prawidłowego sposobu żywienia. Jedz dużo warzyw i owoców, produktów pełnoziarnistych. Ogranicz spożycie produktów spożywczych o wysokiej zawartości cukru lub tłuszczu. Unikaj przetworzonego mięsa oraz ogranicz spożycie mięsa czerwonego.
6. Ogranicz picie alkoholu. Jeśli pijesz alkohol dowolnego rodzaju, ogranicz jego spożycie. Abstynencja pomaga zapobiegać nowotworom. Picie każdej ilości zwiększa ryzyko zachorowania na raka.
7. Unikaj nadmiernej ekspozycji na promienie słoneczne. Chroń się przed słońcem, używaj produktów przeznaczonych do ochrony przeciwsłonecznej, nie korzystaj z solarium.  Jest wiele chorób wywoływanych przez nadmierną ekspozycję słoneczną np.zapalenie spojówek, zaćma, jednak najgroźniejszą jest rak skóry.
8. Chroń się przed działaniem substancji rakotwórczych w miejscu pracy. Stosuj środki ochrony osobistej i stosuj się do zaleceń bezpieczeństwa i higieny pracy.
9. Dowiedz się, czy w domu jesteś narażony promieniowanie spowodowane wysokim stężeniem radonu. Radon to radioaktywny gaz szlachetny występujący w skorupie ziemskiej, jego wysokie stężenie przyczynia się do rozwoju raka płuca. Regularnie wietrz pomieszczenia.
10. Jeśli możesz karm piersią. Karmienie piersią zmniejsza u matki ryzyko zachorowania na nowotwory – jeśli możesz karm piersią. Hormonalna terapia zastępcza zwiększa ryzyko rozwoju niektórych nowotworów – ogranicz jej stosowanie.   Szacuje się, że karmienie piersią przez okres 12 miesięcy zmniejsza ryzyko zachorowania na ten rodzaj nowotworu o ponad 4%. Urodzenie każdego kolejnego dziecka także redukuje to ryzyko o 7%. Stosowanie hormonalnej terapii zastępczej (HTZ) zwiększa ryzyko zachorowania na raka piersi, błony śluzowej trzonu macicy i jajników.
11. Zadbaj o szczepienia  przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu B – WZWB (dotyczy noworodków), wirusowi brodawczaka ludzkiego – HPV (dotyczy dziewcząt). Udział nowotworów złośliwych spowodowanych wirusowymi lub bakteryjnymi infekcjami szacuje się  na 15–20%.
12. Badaj się. Sprawdzaj swoje możliwości brania udziału w programach badań przesiewowych w celu wczesnego wykrywania: raka jelita grubego (kobiety i mężczyźni), raka piersi (kobiety), raka szyjki macicy (kobiety). Profilaktyka jest najważniejsza ! Wczesne rozpoznanie daje największe szanse wyleczenia choroby nowotworowej.